دعوای قلع و قمع بنا معمولا به حالتی اطلاق می شود که یک نفر بدون اجازه مالک در زمین و ملک او اقدام به ایجاد یک سازه مثل ساختمان، انبار یا کاشتن درختان نموده باشد و با هشدار مالک هم حاظر نباشد اقدام به تخریب و قطع آنها نماید.
در این جور وارد برای این مالک بتواند به حق و حقوق خود برسد اقدام به اقامه دعوای قلع و قمع بنا می نماید که اگر حق با او باشد و شروط سه گانه را دارا باشد می تواند حکم تخریب بنا با اشجار به وجود آمده توسط فرد متجاوز به حقوقش را بگیرد و به اهدف خود برسد.
موضوع دعوای قلع و قمع:
اگر فردی در ملک شخصی ای بدون داشتن هیچ اجازه ای از مالک اقدام به احداث بنا یا کاشت درخت یا هر گونه سازه ای نماید، و اخطار صاحب ملک مبنی بر تخریب ابنیه ، اشجار و مستحدثات را جدی تلقی ننماید، مالک می تواند به صورت قانونی اقدام کند.
معمولا در این موارد چون افراد نسبت به دعوای قلع و قمع آگاهی بالایی ندارند بهتر است با کمک یک وکیل پایه یک ابتدا جلوی احداث سازه بیشتر را با کمک قانون بگیرند و سپس سر وقت اثبات کنند که فرد مزبور به حریم ملک او تجاوز کرده است.
اما این که به چه صورت در این جور دعواها باید موضوع را با دادگاه مطرح نمایید و مستندات خود را به قانون نشان دهید مستلزم آگاهی هایی در زمینه حقوق است که وجود یک وکیل پایه یک شما را در این زمینه جلو خواهد انداخت تا سریع تر به حق ضایع شده خود برسید.
شرایط شروع دعوای قلع و قمع:
اولین شرط مهم و اساسی در چنین دعواهایی این است که مدعی مالکیت رسمی ملک را داشته باشد و بتواند آن را با سند ثابت کند. البته در نوع مالکیتش که به صورت مالک کامل یا متنفع یا مشاع و مفروض باشد هیچ گونه تفاوتی وجود ندارد.
فرد متجاوز باید در ملک مزبوری که دعوا بر سر آن می باشد اقدام به احداث ابنیه، اعیان و اشجار و غیره نموده باشد، به عبارت دیگر منظور سازه هایی می باشد که بعد از ایجاد شدن امکان جا به جایی آن ها جز با خراب کردن ممکن نباشد.
فرد متجاوز بدون هیچ اجازه از مالک یا مجوز قانونی یا قراردادی این امر را بدون اطلاع مالک انجام داده باشد. در این جور موارد که جزئیات اهمیت دارد به طور قطع یک وکیل پایه یک بسیار به کار خواهد آمد تا به حق و حقوق خود برسید.
برای دسترسی به شماره مشاور حقوقی سایت لگاپین، حتما روی لینک بزنید.
چگونه باید اقامه دعوای قلع و قمع کرد؟
بعد از این که سه شرط که در بالا گفته شد را داشتید می توانید اقدام به طرح چنین دعوایی در دادگاه نمایید اما بعضی نکات وجود دارد که توجه کردن به آنها اهمیت دارد که عبارتند از:
نکته اول این که اگر مالک نباشید اصلا اجازه طرح چنین دعوایی را ندارید و یا اگر بدون اجازه مالک بنایی یا سازه ای در آن ملک احداث شده باشد حتما باید خود مالک اقدام به اقامه چنین دعوایی کند تا در محضر قانون قابل رسیدگی باشد، زیرا عدوانی بودن عمل فرد متجاوز به حریم زمین در شکل گیری دعوی نقش اساسی ای دارد.
دیگر شرطی که معمولا نیز باید برای اقامه دعوای قلع و قمع فراهم باشد بدون مجوز بودن فرد متجاوز به حریم زمین است، معمولا برای احداث یک سازه در زمین دو جور مجوز به صورت قانونی یا قراردادی صادر می شود.
در بسیاری از اوقات قراردادی بین دو طرف شکل می گیرد تا بر اساس آن اقدام به زرع و کشت در زمین شود که به آن قرارداد مزارعه می گویند، معمولا تا پایان فصل زراعت به هیچ عنوان امکان قلع و قمع نخواهد بود و قانون نیز چنین قراردادهایی را محترم می شمارد.
در بعضی از موارد نیز خود قانون مجوز احداث صادر می کند، در چنین مواردی اگر افرادی زمین هایی را که از حالت کشت در طول یک دوره طولانی خارج شده اند احیا نمایند حق با آنها خواهد بود و هیچ گونه جرمی متوجه آنها نخواهد شد.
نحوه طرح دعوای قلع و قمع:
1) قلع و قمع به صورت یک خواسته مستقل:
نظر بعضی این است که دعوا به دلیل اینکه دعوای خلع ید مستقل از دعوای قلع و قمع است و ملازمه ای بین دو دعوا نیست پذیرفته می شود. این دعواها با توجه به زمان مطرح شدنشان معمولا توسط دادگاه مورد توجه قرار گرفته و الویت داده می شوند.
در مفاد قانون 314 مدنی اعیانی احداثی ملک غاصب محسوب می گردد. معمولا ابتدا بعد از صدور حکم خلع ید، غاصب و مالک می توانند نسبت به دعوای قلع و قمع اقدامات لازم را صورت دهند. معمولا با توجه به قانون تسلیط در اعمال مالکیت مالک امکان مزاحمت به وجود می آید.
به طور کل نظر بسیاری این است که دعوای خلع ید اجرا نخواهد شد مگر این که قرار عدم استماع دعوا صادر شود تا مالک امکان اقامه هر دو دعوا را با هم داشته باشد، اگر در قسمتی از زمین عرصه اعیانی احداث شده باشد دعوای خلع قابلیت پذیرش دارد و در صورت عدم حکم خلع ید حکم مذکور سوای از حکم خلع اجرا می گردد.
اما معمولا نظر هیئت عالی قضات در این جور موارد این است که اقامه دعوای خلع ید بدون اقامه دعوای قلع و قمع احداث بنا قابلیت شنیده شدن در دادگاه را دارد و هیچ مانعی برای پذیرفتنش در محضر دادگاه نیست و می توان به آن رسیدگی کرد.
مطالعه بیشتر: مشاور فروش مال غیر
-
دعوای قلع و قمع به تبع دعاوی حقوقی دیگر:
این امکان هست که دعوای قلع و قمع مستقل باشد و یا این که در طی یک دعوای حقوقی دیگر به عنوان دادخواست از سوی شاکی مطرح گردد، مثل حکم تغییر کاربری که دعوای حقوقی یا کیفری دارد و به مرجع مربوطه می تواند عودت داده شود.
و دسته دوم که دعوای قلع و قمع در آن ها به تبع دعاوی حقوقی دیگر معمولا از سوی شاکی مطرح می گردد تا امکان رسیدگی به تمام مشکلاتی که بین آن دو وجود دارد فراهم آید، در این جور موارد شاکی با یک تیر دو نشان زده و به تمامی اهدافی که در سر خود دارد می رسد.
گاهی اوقات اقامه دعوا در ابتدا موضوعش قلع و قمع نیست ولی بر اثر مشاوره وکیل شاکی پی می برد که می تواند این اقامه را نیز در راستای همان دعوا مطرح نماید، معمولا این خواسته بعد از دعوای اول به سمع و نظر دادگاه خواهد رسید.
مزاحمت و ممانعت از حق در طی دعوای عدوانی معمولا ارکان و اشکال خود را دارد و باید خواهان درخواست قلع و قمع را برای اعاده وضع سابق مطرح کند، به فرض این که در اقامه دعوا عدوانی خواهان قصد خارج کردن مال غیر منقول خودش را داشته باشد که به ناحق تصرف شده است در اینجا خواهان ابتدا باید رفع تصرف را مطرح نماید و در طی آن به دنبال جبران تجاورز و خسارت خودش باشد.
همان طور که دیدید موارد مربوط به دعوای قلع و قمع پیچیدگی های خود را دارد و یک فرد ناآگاه بدون وجود اطلاعات کافی نخواهد توانست تمامی این نکات را در نظر بگیرد تا از حق و حقوق خود در محضر دادگاه صالحه به نحو احسن دفاع نماید، در چنین پرونده هایی بهتر است از وکیل با تجربه بهره ببرید تا به نتایج قابل قبولی دست پیدا کنید.
در آخر لازم به ذکر است که شرکت حقوقی لگاپین در زمینه مسائل مربوط دعوای قلع و قمع آمادگی دارد تا از حقوق موکلانش به نحو احسن در دادگاه دفاع نماید. برای به دست آوردن اطلاعات بیشتر با شماره های واحد پشتیبانی ما تماس حاصل فرمایید تا همکارانمان راهنمایی تان نمایند.
