هر چیزی که باید درباره نفقه بعد از طلاق بدانید!

نفقه بعد از طلاق

زمانی که زنی به واسطه عقد شرعی به همسری یک مرد می آید حق و حقوقی در زندگی او پیدا می کند که مرد باید این حق و حقوق را با توجه به جایگاه اجتماعی خود و زن بپردازد. در شرایطی که قطعا در ادامه خواهیم گفت نفقه بعد از طلاق همچنان پایدار می ماند و مرد وظیفه دارد آن را به زن بپردازد.

گاهی زن و شوهر در طول زندگی ناسازگار می شوند و کارشان به جدایی ختم می شود ولی به علت نوع جدایی یا بدهی مرد به زن همچنان نفقه بعد از طلاق برقرار است و قانون او را موظف می نماید تا آن را به همسر سابقش پرداخت کند.

نوع جدایی اگر چه مهم است ولی همیشه مرد هایی پیدا می شوند که به سختی حاضر باشند تا نفقه را به زن های خود بپردازند. در چنین مواردی بهتر است که زن به یک وکیل خبره مراجعه نماید تا با استناد به قوانین بتواند حق و حقوقی که از او دارد ضایع می شود را احیا نماید.

 برای دریافت خدمات مشاور از یک وکیل در تهران اینجا کلیک کنید.

نفقه یعنی چه؟

نفقه اصطلاحا به مال یا پول نقدی گفته می شود که مرد وظیفه دارد بعد از عقد رسمی و دائمی به عنوان خرج خانه و همسر خود پرداخت نماید. در شرایط خاصی نفقه بعد از طلاق هم می تواند همچنان برقرار باشد و مرد موظف خواهد بود تا آن را به همسر خود همچنان بپردازد.

همچنین مرد باید در زمان پرداخت نفقه منزلت اجتماعی همسر خود را در نظر بگیرد، به طور مثال اگر زن در زمانی که خانه پدرش بود از رفاه بسیار بالایی برخوردار بود بعد از ازدواج شوهرش نیز باید چنین رفاهی را برای او تامین نماید.

چرا مرد وظیفه دارد نفقه بپردازد؟

در قوانین اسلامی وظیفه پیش بردن زندگی بر عهده مرد می باشد و اگر زن برد باید هر طور که شده رفاه او را تامین نموده و خرج او را بپردازد در بعضی از شرایط نفقه بعد از طلاق نیز همچنان ادامه می یابد و دادگاه مرد را مجاب می کند تا آن را به همسرش بپردازد.

بعضی از زن ها قبل و بعد از ازدواج دارای تمکن مالی هستند و برای خود شغلی دارند و این مورد باعث می شود تا بعضی از مردان فکر کنند چون زن توانایی مالی دارد دیگر نباید به او خرجی بپردازند که کاری اشتباه است و در صورت اثبات در دادگاه محکوم خواهند شد.

مطالعه بیشتر :  تنظیم قرارداد 

نفقه بعد از طلاق چیست؟

در حالت عادی اگر مرد و زن جدا شوند به هیچ عنوان مرد وظیفه ندارد تا نفقه بعد از طلاق به او بپردازد مگر این که شرایطی وجود داشته باشد که اگر این چنین باشد دادگاه مرد را مجاب می نماید تا نفقه را تمام و کمال به همسر سابق خود بپردازد.

باردار بودن زن:

یکی از مواردی که باعث می شود تا نفقه بعد از طلاق همچنان بر گردن مرد باشد به موضوع باردار شدن زن بر می گردد. گاهی پیش می آید که زن و مرد در زمانی که کارهای جدایی شان به اتمام می رسد متوجه این مسئله می شوند که زن حامله است و دادگاه در جریان قرار می گیرد.

زمانی که دادگاه متوجه شود زن حامله بوده و جدا شده البته در صورتی که زن و مرد مشکلی با این موضوع نداشته باشند که بچه مال خود آنهاست و به دنبال اثباتش نباشند، دادگاه نفقه بعد از طلاق تعیین می کند زیرا هزینه زنی که حامله است و بچه در شکمش دارد در واقع با مرد می باشد.

اما اگر مرد زیر بار نرود که بچه از اوست دادگاه دستور می دهد تا آزمایش ژنتیک برای اثبات حرف زن گرفته شود و پدر بچه مشخص گردد. بعد از این که ثابت شد همسر سابق پدر بچه می باشد دادگاه مرد را موظف می نماید نفقه بعد از طلاق را در تمام آن مدتی که زن حامله بود به او بپردازد.

در قوانین اسلامی ولایت بچه با مرد است و زنی که بچه او را حامله باشد در واقع دارد باعث رشد فرزند او می شود به همین دلیل است که دادگاه نفقه بعد از طلاق را تعیین می نماید تا هزینه های زن و کودک درون شکمش تامین شود.

طلاق رجعی:

در قانون و قوانین اسلامی انواع و اقسام طلاق وجود دارد که پویایی قوانین را اثبات می کند و موجب می شود تا زن و مرد بتوانند با توجه به شرایط خود یکی از شیوه ها را انتخاب نمایند و از یکدیگر جدا شوند که بعضی از این شیوه ها نفقه بعد از طلاق نیز بر گردن مرد می باشد.

وقتی صحبت از طلاق رجعی می کنیم یعنی جدایی ای که در آن مرد و زن می توانند در طول مدت عده بدون اجازه و دخالت دادگاه به یک دیگر برگردند در صورتی که خودشان چنین چیزی تشخیص دهند. در طی دوران طلاق رجعی زن موظف است در محل مشترک با مرد زندگی کند مگر این که مرد از حق خود بگذرد.

از آن جایی که زن در محل مشترک با مرد زندگی می کند دادگاه مرد را موظف می کند تا نفقه بعد از طلاق را همچنان به او بپردازد تا رفاه او تامین باشد. بالاخره در قوانین اسلامی وظیفه پیش بردن زندگی زن با مرد می باشد و باید او را گرامی بدارد.

یکی از مواردی که می تواند باعث شود تا نفقه بعد از طلاق به زن در روش جدایی رجعی تعلق نگیرد به جدا کردن محل زندگی توسط زن بر می گردد. اگر زن قبول نکند که در جایی که مرد تعیین کرده است زندگی نماید به طبع دادگاه وظیفه تامین زن را از گردن مرد ساقط می نماید.

اصل در طلاق رجعی این است که بین مرد و زن مدتی فاصله بیفتد تا بدین صورت بتوانند فرصت فکر کردن داشته باشند و از دوباره شاید بتوانند زندگی خود را به هم گره بزنند. برای همین قانونگذاران نفقه بعد از طلاق رجعی را بر گردن مرد گذاشته اند تا زن در طول آن مدت به سختی نیفتد.

وضعیت نفقه پس از طلاق

بر اساس قوانین جمهوری اسلامی ایران، نفقه زن پس از طلاق به شرایط مختلفی بستگی دارد. در کل، نفقه زن به طور معمول بعد از طلاق متوقف می‌شود، مگر در موارد خاص که در ادامه به آنها پرداخته می‌شود.

۱. نفقه زن در دوران عده

یکی از مهم‌ترین مواردی که نفقه بعد از طلاق همچنان به زن تعلق می‌گیرد، دوران عده است. عده به معنای مدت زمانی است که زن پس از طلاق یا فوت شوهر باید بگذرانَد و در این مدت از ازدواج مجدد خودداری کند. در حقوق اسلامی، زن در مدت عده به ویژه در طلاق رجعی، همچنان نفقه دریافت می‌کند. طلاق رجعی طلاقی است که در مدت عده، شوهر امکان بازگشت به زندگی مشترک را بدون نیاز به عقد جدید دارد. در چنین مواردی، تا پایان دوران عده، نفقه به زن تعلق می‌گیرد.

۲. نفقه زن در طلاق بائن

اما در مورد طلاق بائن، که نوعی از طلاق است که در آن بازگشت شوهر به زندگی مشترک ممکن نیست مگر با عقد جدید، وضعیت متفاوت است. در این نوع طلاق، نفقه زن بعد از طلاق به وی تعلق نمی‌گیرد. البته در صورتی که زن حامله باشد، طبق ماده ۱۱۰۹ قانون مدنی، تا زمان تولد فرزند، نفقه زن به عهده شوهر است.

۳. نفقه زن در طلاق توافقی

در طلاق توافقی که طرفین بر سر تمامی مسائل از جمله نفقه، مهریه، حضانت فرزندان و سایر موضوعات به توافق می‌رسند، نفقه پس از طلاق بستگی به توافق طرفین دارد. در این حالت، اگر زن و شوهر توافق کنند که مرد پس از طلاق همچنان به زن نفقه پرداخت کند، این توافق قانونی و لازم‌الاجرا خواهد بود. اما در صورت عدم توافق، زن پس از طلاق نفقه‌ای دریافت نخواهد کرد.

نفقه فرزندان

یکی از سوالات متداول پس از طلاق مربوط به نفقه فرزندان است. باید توجه داشت که نفقه فرزندان حتی پس از طلاق بر عهده پدر است و این امر به هیچ عنوان تحت تاثیر طلاق یا سایر مسائل قرار نمی‌گیرد. بر اساس قوانین ایران، پدر موظف است تا زمانی که فرزند به سن قانونی برسد و قادر به تامین معاش خود باشد، نفقه او را تامین کند.

مواردی که زن پس از طلاق حق نفقه ندارد

• اگر زن بدون دلیل موجه از تمکین و انجام وظایف زناشویی خودداری کند، مرد می‌تواند پرداخت نفقه را متوقف کند.
• در طلاق بائن، به غیر از مواردی که زن باردار است، نفقه به زن تعلق نمی‌گیرد.
• در صورت فوت شوهر، زن تنها در صورتی که در عده فوت باشد و باردار باشد، مستحق دریافت نفقه است.

چالش‌های حقوقی در مورد نفقه پس از طلاق

یکی از چالش‌های حقوقی که در این زمینه وجود دارد، اختلاف نظر میان زن و مرد بر سر میزان و شرایط پرداخت نفقه است. برخی از مردان ممکن است از پرداخت نفقه به دلایل مختلف خودداری کنند و زن مجبور به مراجعه به مراجع قضایی برای احقاق حق خود شود. در چنین مواردی، زن می‌تواند با ارائه شکایت در دادگاه خانواده، درخواست نفقه خود را پیگیری کند.

مطالعه بیشتر: شرایط دریافت مهریه در انواع طلاق چیست؟

آیا در طلاق های دیگر غیر از رجعی هم نفقه بعد از طلاق بر گردن مرد است؟

در دیگر روش های جدایی به هیچ عنوان مرد در قبال نفقه بعد از طلاق زن هیچ گونه وظیفه ای بر عهده ندارد زیرا قانون گذاران چنین چیزی را در نظر نگرفته اند و اصلا به صلاح ندانسته اند و به همین جهت چیزی بر گردن مرد نیست.

البته بوده مواردی که مرد نفقه بعد از طلاق که حالت رجعی نداشته است را نیز همچنان به زن خود می پرداخته با این که هیچ وظیفه ای بر گردنش وجود نداشت. در چنین مواردی که نفقه داده می شود ربط به مرام و معرفت مرد دارد زیرا می خواهد کسی که سابقا با او زیست می کرده است در این جامعه که پر از گرگ های هوس باز است برای تامین شکم خود سختی نیفتد و دستش جایی دراز نشود. 

نفقه زن بعد از طلاق چقدر است ؟

عوامل تعیین‌کننده میزان نفقه زن پس از طلاق

1. نوع طلاق

نوع طلاق تاثیر مستقیمی بر نفقه زن دارد. در ایران دو نوع اصلی طلاق وجود دارد:

• طلاق رجعی: در این نوع طلاق، زن در مدت عده (سه طُهر) حق دریافت نفقه دارد. میزان نفقه زن در این مدت بر اساس نیازهای متعارف زن و توان مالی شوهر تعیین می‌شود.
• طلاق بائن: در این نوع طلاق که معمولاً زن حق رجوع ندارد، نفقه بعد از طلاق به زن تعلق نمی‌گیرد، مگر در شرایط خاص مثل باردار بودن زن.

2. دوران عده

یکی از مهم‌ترین عواملی که بر میزان نفقه تاثیر دارد، دوران عده است. در طلاق رجعی، زن تا پایان دوران عده حق دریافت نفقه دارد. نفقه در این مدت باید تمامی نیازهای متعارف زن از جمله خوراک، پوشاک، مسکن و درمان را پوشش دهد. البته این مقدار به وضعیت مالی مرد و شرایط زن بستگی دارد و توسط دادگاه بر اساس شواهد و مدارک تعیین می‌شود.

3. وضعیت مالی شوهر

یکی از اصلی‌ترین عواملی که میزان نفقه را پس از طلاق تعیین می‌کند، توان مالی شوهر است. قانون نفقه را به گونه‌ای تعیین کرده است که مرد باید مطابق با وضعیت مالی خود، هزینه‌های زن را پرداخت کند. اگر مرد درآمد بالایی داشته باشد، طبیعتاً نفقه بیشتری به زن تعلق می‌گیرد، اما اگر توان مالی او محدود باشد، نفقه کمتری تعیین می‌شود.

4. وضعیت اجتماعی و نیازهای زن

قانونگذار در تعیین میزان نفقه، وضعیت اجتماعی و نیازهای زن را نیز در نظر می‌گیرد. به عنوان مثال، اگر زن در یک خانواده مرفه زندگی کرده و به امکانات رفاهی بالایی عادت داشته باشد، میزان نفقه‌ای که برای او تعیین می‌شود، باید با این وضعیت متناسب باشد. اما اگر زن در شرایط اقتصادی متوسط یا ضعیف زندگی کرده باشد، نفقه بر اساس آن وضعیت تعیین خواهد شد.

نفقه زن باردار پس از طلاق

در صورتی که زن پس از طلاق باردار باشد، نفقه تا زمان تولد فرزند به زن تعلق می‌گیرد. بر اساس ماده 1109 قانون مدنی، مرد موظف است تا زمان وضع حمل، هزینه‌های مربوط به بارداری و سایر نیازهای زن را پرداخت کند. میزان نفقه در این حالت شامل هزینه‌های معیشتی و همچنین هزینه‌های مرتبط با بارداری و سلامت زن است.

نفقه زن پس از طلاق توافقی

در طلاق توافقی، میزان نفقه به توافق طرفین بستگی دارد. اگر زن و مرد توافق کنند که پس از طلاق، مرد به زن نفقه‌ای پرداخت کند، این توافق قانونی و لازم‌الاجرا خواهد بود. میزان این نفقه نیز بر اساس توافق طرفین تعیین می‌شود و می‌تواند بر اساس وضعیت مالی مرد و نیازهای زن متفاوت باشد.

روند قانونی تعیین نفقه پس از طلاق

اگر زن و مرد پس از طلاق بر سر میزان نفقه به توافق نرسند، زن می‌تواند با مراجعه به دادگاه، درخواست تعیین نفقه کند. دادگاه با بررسی مدارک و شواهد، از جمله درآمد مرد، نیازهای زن و شرایط زندگی مشترک، میزان نفقه را تعیین می‌کند. همچنین در صورت نیاز، دادگاه می‌تواند از کارشناسان مالی برای برآورد دقیق میزان نفقه استفاده کند.

مواردی که نفقه پس از طلاق به زن تعلق نمی‌گیرد

اگرچه در مواردی نفقه به زن تعلق می‌گیرد، اما در برخی شرایط نفقه بعد از طلاق به زن تعلق نخواهد گرفت. از جمله این موارد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تمکین نکردن زن: اگر زن بدون دلیل موجه از انجام وظایف زناشویی خودداری کند، نفقه به او تعلق نخواهد گرفت.
• طلاق بائن بدون بارداری: در طلاق بائن، به غیر از مواردی که زن باردار است، نفقه به زن تعلق نمی‌گیرد.
• توافق طرفین در طلاق توافقی: در طلاق توافقی اگر زن و مرد بر سر عدم پرداخت نفقه به توافق برسند، نفقه به زن تعلق نمی‌گیرد.

نفقه فرزندان پس از طلاق

اگرچه نفقه زن پس از طلاق به شرایط خاصی وابسته است، اما نفقه فرزندان به هر حال بر عهده پدر باقی می‌ماند. حتی اگر زن پس از طلاق نفقه‌ای دریافت نکند، پدر موظف است هزینه‌های مربوط به فرزندان را تامین کند. میزان نفقه فرزندان بر اساس نیازهای آن‌ها و توان مالی پدر تعیین می‌شود.

در انتها

همان طور که در مقاله بالا دیدید و دانستید نفقه بعد از طلاق در دو صورت به گردن مرد می افتد زیرا قانون گذار اعتقاد دارد که در چنین مواردی زن باید طبق روال گذشته توسط مرد تامین شود و هزینه های او پرداخت شود تا آن وضعیت تغییر کند.

در آخر لازم به ذکر است که شرکت خدمات الکترونیکی حقوقی با سال ها تجربه در زمینه مسائل مربوط به خانواده این آمادگی را دارد تا موضوعاتی مثل نفقه بعد از طلاق را برای شما خانوم های عزیز به سرانجام برساند. برای به دست آوردن اطلاعات بیشتر با شماره های واحد روابط عمومی ما تماس حاصل فرمایید.