قوانین ارث و میراث همواره همراه با پیچیدگی هایی می باشد که در بسیاری از اوقات کسانی که سهم الارث می برند به خاطر ندانستن همین قوانین دچار اختلافات شدید می شوند و کار به جاهایی که نباید بکشد، می کشد.
یکی از موضوعاتی که در خیلی از جاها مورد توجه است به نحوه تقسیم ارث از مادر بین فرزندان دختر و پسر بر می گردد، اگر وصیت نامه در کار باشد کارها بسیار آسان تر خواهد شد ولی زمانی که وصیت نامه در کار نباشد قوانین حقوقی برای رفع اختلاف به کار خواهد آمد.
از آنجایی که اکثر افراد عادی آشنایی چندانی نسبت به قوانین ارث از مادر ندارند بینشان معمولا اختلاف پیش می آید، در این جور مواقع یک مشاوره حقوقی مناسب می تواند گره از کار باز کند تا همچنان صلح بین افراد ذی نفع از متوفی برقرار بماند.
یکی از بهترین جاهایی که در زمینه مشاوره حقوقی و رفع اختلاف می تواند کمک کند دفترهای حقوقی است که خدمات مشاوره در زمینه ارث از مادر و غیره را نیز در کنار کارهای دیگر خود به مشتریانشان ارائه می دهند تا مشکل میان افراد یک خانواده بسیار سریع حل شود.
اگر مشاوره حقوقی در زمینه ارث از مادر اختلاف بین اعضای یک خانواده را نتواند حل کند آن وقت کار به دادگاه می کشد تا برای تقسیم میراث به جا مانده از متوفی تصمیم بگیرد و اختلافی که وجود آمده را رفع کند.
اگر که دنبال وکیل پایه یک دادگستری بسیار حرفه ای هستی، حتما روی لینک بزنید.
قوانین ارث در ایران
قوانین ارث در ایران بر اساس احکام فقهی و قوانین مدنی تنظیم شده است و بر مبنای حقوق اسلامی میباشد. این قوانین اصولاً در کتاب سوم قانون مدنی ایران آمده و اصول و قواعد متنوعی را شامل میشود که نحوه تقسیم ارث میان وراث، سهم هر کدام، شرایط و موانع ارث و سایر جزئیات مرتبط را مشخص میکند. در اینجا خلاصهای از قوانین مهم ارث در ایران را ارائه میکنیم:
1. طبقات وراث
- وراث در سه طبقه تقسیمبندی میشوند و هر طبقه نسبت به طبقه بعدی اولویت دارد. طبقات عبارتند از:
- طبقه اول: والدین، فرزندان و نوهها.
- طبقه دوم: اجداد، برادران، خواهران و فرزندان آنها.
- طبقه سوم: عموها، داییها، خالهها، عمهها و فرزندان آنها.
اگر از وراث یک طبقه کسی زنده باشد، نوبت به وراث طبقات بعدی نمیرسد.
2. سهمالارث زن و مرد
- سهمالارث میان زن و مرد متفاوت است. به عنوان مثال، پسرها در بیشتر موارد سهم بیشتری از دخترها دارند. این موضوع به دلیل قوانین فقهی و موازین شرعی است که قانون مدنی ایران از آنها پیروی میکند.
- همسر در صورت فوت شوهر، سهم مشخصی از اموال را به ارث میبرد و بالعکس.
3. سهم ارث زوج و زوجه
- زوجه: اگر شوهر فرزند داشته باشد، سهم زوجه یکهشتم اموال است و اگر فرزند نداشته باشد، سهم او یکچهارم است.
- زوج: اگر زن فرزند داشته باشد، سهم شوهر یکچهارم و اگر فرزند نداشته باشد، سهم او نصف اموال است.
4. موانع ارث
- در برخی شرایط خاص، فرد از ارث محروم میشود. از جمله این موارد:
- قتل عمدی مورث توسط وارث.
- کفر: اگر وارث و مورث دارای ادیان مختلف باشند، ارثی بین آنها جاری نمیشود.
- تولد نامشروع: فرزند ناشی از زنا از ارث پدر و مادر محروم است.
5. وصیت و ارث
- بر اساس قوانین ارث، هر فرد میتواند تنها تا یکسوم اموال خود را وصیت کند. اگر وصیتنامهای تنظیم شود و بیش از یکسوم اموال را شامل شود، بقیه اموال باید با رضایت وراث تقسیم شود.
6. ارث اموال غیرمنقول
- ارث اموال غیرمنقول (مانند خانه یا زمین) نیز قواعد خاص خود را دارد و ممکن است اختلافاتی میان وراث بر سر نحوه تقسیم این اموال به وجود آید که در این صورت قوانین خاصی اعمال میشود.
جدیدترین قوانین ارث از مادر در ایران:
قوانین ارث و میراث در ایران متاثر از فقه اسلامی می باشد که ریشه در قرآن دارد، این قوانین معمولا به صورتی تهیه و تدوین شده اند که منفعت تمامی افراد حاضر در یک خانواده را در نظر بگیرد و آنها را به حقی که باید بگیرند برساند.
در ادامه برای این که با قواعد و قوانین ارث از مادر بیشتر آشنایی پیدا کنید نیاز است که بدانید برای انحصار وراثت از مادر باید به چه صورت عمل کنید تا به حق و حقوق خود در سریع ترین زمان ممکن برسید و بتوانید از آنها بهره مند شوید.
معمولا برای انحصار وراثت باید گواهی فوت متوفی را به صورت آنلاین یا حضوری دریافت کرد، سپس یکی از وراث به شورای حل اختلاف آخرین محلی که زندگی می کرده است مراجعه نماید، در ادامه باید دو شاهد را با خود به دفتر اسناد رسمی ببرد تا استشهادیه انحصار وراثت دریافت کند.
به همراه مدارک هویتی و استشهادیه مجدد باید به شورای حل اختلاف رفت و دادخواست گواهی انحصار وراثت ثبت کرد و مالیات بر ارث متوفی را محاسبه و برگه مالیاتی دریافت نمایند تا دادگاه برایشان گواهی انحصار وراثت صادر کند.
نحوه تقسیم ارث از مادر:
در قوانین حقوقی مربوط به به ارث میراث تقسیم کردن ارث از مادر هیچ گونه فرقی با ارث از پدر ندارد ولی بعضی ها به خاطر ندانستن قوانین فکر می کنند که باید به صورت مساوی بین برادر و خواهرها تقسیم شود که همین خود عاملی برای شروع اختلاف می شود.
قوانین ارث از مادر:
اگر فرد متوفی چند اولاد داشته باشد اموال با شرایط زیر بین وراث تقسیم می گردد:
میزان سهم الارث فرزندان از مادر در قوانین مدنی:
* اگر فرزند منحصر به یکی باشد چه پسر چه دختر تمام سهم به او می رسد.
* اگر فرزندان متعدد باشند ولی تمام پسر یا تمام دختر مال بین آنها مساوی تقسیم خواهد شد.
* اگر اولاد متنوع باشند یعنی بعضی پسر و بعضی دختر باشند، پسر دو برابر دختر سهم خواهد برد.
* در صورتی زن فرزند خوانده داشته باشد هیچ ارثی شامل حال او نخواهد شد.
میزان سهم الارث فرزندان دختر از مادر:
ارث از مادر در این مورد بسته به این که وارث دیگری دارد یا ندارد به شرح زیر است:
* اگر اولاد متعدد و به صورت بعضی پسر و بعضی دختر باشد، پسر دو برابر سهم می گیرد.
* اگر مادر یک دختر داشته باشد همه اموال به او می رسد.
* اگر خانم متوفی یک فرزند دختر و مادر داشته باشد یک ششم مالش به مادر و چهار ششم به فرزند می رسد. یک ششم باقی مانده بر پنج تقسیم می شود که مجدد یک پنجم به مادر و چهار پنجم به دختر می رسد. اگر چند فرزند دختر داشته باشد به همین ترتیب اما سهم مال فرزندان بین همه تقسیم می شود.
* اگر خانم متوفی، علاوه بر فرزند دختر والدین نیز در قید حیات باشند، یک ششم به پدر، یک ششم به مادر و سه ششم به فرزند می رسد، یک ششم باقی مانده طبق دستور خط بالا بر پنج تقسیم می گردد.
* اگر متوفی، علاوه بر فرزندان دختر و پسر والدینش در حیات باشند؛ طبق دستور یک ششم به پدر، یک ششم به مادر می رسد و چهار ششم باقی مانده بین فرزندان به نسبت دو به یک تقسیم می شود.
* اگر مادر سر زاییدن فوت کند و جنین زنده بماند سهم الارثش برابر با فرزندان دیگر است.
ارثی که ازمادر به فرزندان برسد چگونه تقسیم میشود ؟
شرایط تقسیم ارث از مادر به فرزندان
وجود همسر (پدر) و فرزندان:
- اگر مادر فوت کند و همسر (پدر فرزندان) زنده باشد، ابتدا یکچهارم اموال مادر به همسرش میرسد. مابقی اموال بین فرزندان تقسیم میشود. در این حالت، پسر دو برابر دختر سهم میبرد.
- برای مثال، اگر مادری دارای ۱۰۰ میلیون تومان ارث باشد و همسر و دو فرزند (یک پسر و یک دختر) داشته باشد، ابتدا یکچهارم (۲۵ میلیون تومان) به همسر میرسد. سپس از ۷۵ میلیون تومان باقیمانده، پسر دو سهم و دختر یک سهم میبرد.
وجود تنها فرزندان:
- اگر مادر فوت کند و همسر (پدر) یا والدین دیگری نداشته باشد و تنها فرزندانش وارث باشند، کل اموال به فرزندان میرسد. همچنان قانون به پسر دو برابر دختر سهم اختصاص میدهد.
- برای مثال، اگر مادری ۱۰۰ میلیون تومان ارث داشته باشد و فقط یک پسر و یک دختر وارث باشد، پسر ۶۶ میلیون تومان و دختر ۳۳ میلیون تومان به ارث خواهند برد.
وجود فرزندان متعدد:
- اگر مادر چندین فرزند پسر و دختر داشته باشد و همسرش (پدر) فوت کرده باشد، اموال میان فرزندان تقسیم میشود و همچنان پسران دو برابر دختران سهم میبرند.
- برای مثال، اگر چهار فرزند (دو پسر و دو دختر) داشته باشد، دارایی به شش قسمت تقسیم میشود، هر پسر دو سهم و هر دختر یک سهم خواهد داشت.
موارد خاص و وصیتنامه
در صورتی که مادر بخواهد تقسیم ارث به شکل دیگری انجام شود، میتواند از وصیتنامه استفاده کند. با این حال، طبق قانون، وصیتنامه تنها میتواند تا یکسوم اموال را شامل شود و اگر وصیت بیشتر از یکسوم اموال باشد، نیاز به تأیید سایر وراث دارد.
شرایط خاص و تغییرات احتمالی
در شرایط خاص، مانند نبود وراث دیگر و تنها بودن فرزندان دختر، امکان دارد دادگاهها با رویکردی متفاوت تصمیمگیری کنند. برای اطمینان از نحوه تقسیم ارث و استفاده از روشهای قانونی، مشورت با وکیل یا مشاور حقوقی توصیه میشود.
توصیه می کنم برای مطالعه ی بیشتر حتما به مقاله ی جدیدترین قوانین ارث از پدر در ایران را بدانید! سر بزنید.
قانون جدید ارث دختر و پسر از مادر :
در سالهای اخیر، تغییراتی در قوانین ارث بهویژه در موضوع ارث دختران و پسران از مادر اعمال شده است. در گذشته، قانون مدنی ایران براساس احکام شرعی اسلامی بود که سهمالارث پسران را نسبت به دختران بیشتر تعیین میکرد، به این ترتیب که پسر دو برابر دختر ارث میبرد.
اما یکی از مهمترین تغییرات جدید این است که در برخی موارد، سهمالارث دختر و پسر از مادر به صورت برابر تقسیم میشود. این تغییرات معمولاً با تصویب و تایید نهایی شورای نگهبان یا مجمع تشخیص مصلحت نظام صورت میگیرند و ممکن است تحت شرایط خاصی اجرایی شوند. برای مثال، اگر وراث تنها شامل فرزندان (پسر و دختر) باشند و وراث دیگری مانند پدر یا همسر نداشته باشند، احتمال دارد سهمالارث بهطور برابر بین آنها تقسیم شود.
جزئیات بیشتر تغییرات
تساوی سهمالارث در موارد خاص:
- در شرایطی که تنها وراث باقیمانده فرزندان (پسر و دختر) باشند، بدون حضور سایر طبقات (مانند همسر، والدین، و غیره)، امکان تساوی در تقسیم سهمالارث به صورت محدود و بر اساس مجوزهای قانونی خاص مطرح شده است.
حقوق و مزایای قانونی فرزندان دختر:
- برخی مقررات جدید تلاش کردهاند تا برابری بیشتری در حقوق مالی فرزندان دختر ایجاد کنند. این موضوع در پی افزایش موارد رسیدگی قضایی و توصیههای برخی نمایندگان مجلس و پژوهشهای اجتماعی صورت گرفته است.
تصویب تغییرات در قانون ارث:
- به منظور ایجاد تغییرات در سهمالارث و تطبیق آن با شرایط فعلی جامعه، برخی نهادها از جمله مجمع تشخیص مصلحت نظام و شورای نگهبان پیشنهاداتی ارائه دادهاند. این پیشنهادات بیشتر با هدف توجه به نقش دختران و تأمین مالی آنها در جامعه امروز است.
لزوم وجود وصیتنامه در برخی موارد:
- در صورت عدم تنظیم وصیتنامه، تقسیم ارث طبق قانون به همان شکل قبلی اعمال میشود، یعنی پسران دو برابر دختران سهم خواهند برد. اما با تنظیم وصیتنامه، میتوان سهم بیشتری برای دختران قائل شد. وصیتنامه میتواند راهحل قانونی و کاربردی برای خانوادههایی باشد که قصد دارند حقوق بیشتری برای دختران خود فراهم کنند.
روند قضایی و پیچیدگیهای قانونی
در ایران، برخی تغییرات ممکن است هنوز در مرحله تصویب نهایی باشند یا با تفسیرهای خاص قضایی مواجه شوند. همچنین، در بعضی از دادگاهها، بر اساس شرایط خاص، ممکن است حکمهایی با تساوی سهمالارث صادر شود، اما این به معنای تغییر قطعی قانون نیست و برای اجرا در سطح کلان به مصوبات جدید قانونی نیاز است.
قوانین ارث از مادر برای فرزندان پسر:
* در صورتی که وارث متوفی پسر باشد ارث از مادر شامل تمام اموال او خواهد بود.
* اگر متوفی والدین و فرزند پسر داشته باشد، یک سوم اموال به والدین و دو سوم دیگر به پسرش خواهد رسید.
* اگر متوفی همسر و فرزند پسر داشته باشد، یک چهار به همسر و بقیه اموال به فرزند خواهد رسید.
ارث از مادر بدون فرزند:
در صورتی که خانمی فوت کند و فرزندی نداشته باشد قوانین به صورت زیر است:
* اگر همسر داشته باشد نصف اموال به او می رسد و بقیه اموال بین وراث دیگر مثل والدین تقسیم می شود.
* اگر هیچ فرزندی نداشته باشد بسته به نزدیکی وراث بر اساس طبقات اموال بین شان تقسیم می گردد.
ارث از مادر به صورت طلا:
به طور کل تقسیم ارث از مادر به نوع اموالش ربطی ندارد، ولی در شرایطی که طلا از او باقی بماند ممکن است شرایط فرق کند، به صورت عرفی طلا معمولا بین دختران تقسیم می شود اما به صورت قانونی هیچ فرقی با اموال دیگر متوفی ندارد و قوانین همان است.
اگر تمام وراث مشکلی نداشته باشند طلای مادر بین دخترانش تقسیم می شود، اما اگر اختلاف باشد باید بر اساس قانون بین همه فرزندان چه پسر چه دختر تقسیم شود. اگر مادر در وصیت نامه آورده باشد که تمام طلا به فرزندان دختر برسد ولی وراث دیگر این تقسیم را قبول نداشته باشند، یک سوم طلا طبق قوانین بین دیگران تقسیم می شود تا اختلاف حل شود.
طبقات ارث از مادر:
همان طور که بالاتر گفتیم قوانین ارث از مادر با پدر فرقی ندارد و بر اساس طبقات تقسم می شود، برای آشنایی با طبقات در ادامه آنها را برای شما نام می بریم:
طبقه اول شامل: پدر، فرزند و نوه ها می شود.
طبقه دوم شامل: پدر بزرگ، مادربزرگ، خواهر، برادر و فرزندان آنها می شود.
طبقه سوم شامل: خاله، عمه، عمو، دایی و فرزندانشان می باشد.
هر طبقه دو درجه دارد و معمولا طبقات زمانی به کار می آید که اگر هیچ وارثی در طبقه اول وجود نداشته نباشد و در طبقه دوم خواهر، برادر و فرزندان آنها باشند، دیگر فرزندان ارث نمی برند. به طور کل بر این اساس سهم الارث طبقات مختلف بر اساس قانون مشخص می شود تا اختلاف پیش نیاید.
قوانین انحصار وراثت:
طبق ماده 908 قانون مدنی هرگاه پدر یا مادر متوفی یا هر دو زنده باشند با فرض یک دختر هر یک از پدر و مادر سدس ترکه و سهم دختر نصف آنها می باشد و بقیه اموال باید بین وراث به نسبت طبقات آنها بر اساس قوانین تقسیم شود، مگر اینکه مادر حاجب داشته باشد که در این صورت مادر از مابقی چیزی ارث نمی برد.
همچنین طبق ماده 909 قانون مدنی هرگاه والدین متوفی زنده باشند، فرض داشتن چند دختر سهم تمام دخترها دو سوم از کل خواهد بود که بینشان تقسیم می شود، طبق قانون سهم هر یک از پدر و مادر یک ششم است و مابقی بین تمام ورثه به نسبت طبقات تقسیم می گردد مگر اینکه مادر حاجب داشته باشد که در این صورت چیزی ارث نخواهد برد.
در انتها
همان طور که در مقاله بالا دیدید و دانستید قوانین تقسیم ارث از مادر با پدر تفاوتی ندارد و فرزندان پسر دو برابر دخترها ارث می برند، فقط بعضی از جزئیات دیگر وجود داشت که در متن بالا اشاره کردیم تا نسبت به آنها آشنایی پیدا کنید و در صورت نیاز بدانید که به چه صورت رفتار کنید.
در آخر لازم به ذکر است که شرکت حقوقی لگاپین با سال ها تجربه آمادگی دارد تا در مورد تقسیم ارث به شما عزیران مشاوره ارائه بدهد، همچنین در صورت نیاز شما را در دادگاه همراهی می نماید تا به حق خود برسید. برای به دست آوردن اطلاعات بیشتر با شماره های واحد روابط عمومی ما تماس حاصل فرمایید تا همکارانمان راهنمایی تان نمایند.